oryginalnie u źródła
Perfectum
Perfectum
W grece to czas teraźniejszy, opisujący teraźniejsze skutki jakiejś czynności, zazwyczaj przeszłej. Jego odpowiednikiem jest angielski present perfect tense. Profesor Anna Świderkówna uważa perfectum za czas teologiczny, ponieważ w Nowym Testamencie często mówi on o obecności Odwiecznego Boga w ludzkiej teraźniejszości i historii. W szczególny sposób widać to w miejscu, w którym święty Paweł wyznaje chrześcijańska wiarę w liście do Koryntian:
„Przekazałem wam na początku to, co przejąłem: że Chrystus umarł — zgodnie z Pismem — za nasze grzechy, że został pogrzebany, że zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem; i że ukazał się Kefasowi [...], a potem Dwunastu”(1 Kor 15, 3-5). W polskim przekładzie mamy tu cztery czasowniki w czasie przeszłym dokonanym: umarł, został pogrzebany, zmartwychwstał, ukazał się. I jest to przekład dobry, choć z konieczności niedokładny. W tekście greckim bowiem występują tylko trzy formy czasu przeszłego: umarł, został pogrzebany, ukazał się. Trzeci natomiast z kolei czasownik to nie czas przeszły, lecz właśnie greckie perfectum. Wyraża się w nim trwający i aktualny w chwili obecnej skutek czynności dokonanej w przeszłości. Właściwie formę tę należałoby po polsku oddać całym zdaniem: „jest zmartwychwstały, bo zmartwychwstał”. Dla Pawła Zmartwychwstanie to nie przeszłość, jest on całkowicie pewny, że Chrystus „żyje” (por. Dz 25, 19).
Anna Świderkówna, Prawie wszystko o Biblii, Warszawa 2002, cytat także na stronie: http://pak.blog.pl/2011/04/23/perfectum/
Na Filoblogosie, jakby wbrew owej usprawiedliwiającej tłumaczy Biblii Tysiąclecia "koniecznej niedokładności", greckie perfectum staram się jednak jeszcze dokładniej odwzorowywać. Przeważnie tłumaczę je więc staropolską jego odmianą, występującą w charakterystycznym incipicie najstarszej polskiej pieśni nabożnej Chrystus zmartwychwstał jest, którego szczególna forma sprawia wrażenie, jakby jej treść pochodziła wprost z oryginału mówiącego właśnie o zmartwychwstaniu, przywołanego przez profesor Świderkównę wersetu Pierwszego Listu do Koryntian. Polskie XIV-wieczne perfectum, które próbuję w ten sposób po dłuższej przerwie przywrócić do życia, składa się więc z osobowej formy czasu przeszłego czasownika głównego oraz z następującego zazwyczaj zaraz po niej posiłkowego czasownika "być", odmienionego w czasie teraźniejszym i pozostającego w zgodzie z osobą podmiotu.