17 marca – mowa radości Abrahama

J 8,51-59
Przekład: 

51 „Amen, amen mówię wam: jeżeli ktoś mojego logosu ustrzeże, śmierci nie ujrzy na wiek”.

52 Powiedzieli więc Mu Żydzi: „Teraz poznaliśmy jesteśmy, że masz demona. Abraham umarł i prorocy, i Ty mówisz: «Jeżeli ktoś logosu mego ustrzeże, nie zasmakuje śmierci na wiek».

53 Czy ty większy jesteś od ojca naszego Abrahama, który umarł? I prorocy umarli. Kim samego siebie czynisz?”

54 Opowiedział Jezus: „Jeżeli ja wsławię siebie samego, chwała moja jest niczym. Ojciec mój jest wsławiającym mnie, o którym wy mówicie, że Bogiem jest waszym 55 i nie poznaliście Go jesteście. Ja zaś wiem o Nim.

I jeżeli powiem, że nie wiem o Nim, będę podobnym wam kłamcą. Ale wiem o Nim i logosu Jego strzegę

56 Wasz ojciec Abraham ucieszył się, by zobaczyć mój dzień, i ujrzał, i uradował się”.

57 Powiedzieli więc Żydzi do Niego: „Pięćdziesięciu lat jeszcze nie masz i Abrahama widziałeś jesteś?”

58 Powiedział im Jezus: „Amen, amen mówię wam: Zanim Abraham stał się, Ja Jestem”.

59 Wzięli więc kamienie, aby rzucić na Niego. Jezus zaś ukrył się i wyszedł ze świątyni.

Uwagi: 

51, 52 „Ustrzeże” oraz 56 „strzegę” – czasownik tereo, przekład dosłowny. Inne znaczenia: „przestrzegać”, „być posłusznym”, „trzymać [pod strażą]”, „zachowywać”.

51 i 52 Faryzeusze, cytując słowa Jezusa zaraz po ich wypowiedzeniu przez Niego, lekko je zmieniają, a na uwagę zasługuje tu szczególnie zamiana czasownika „ujrzy” na „zasmakuje”. To czasowniki percepcji zmysłowej, z tym że pierwszy (theoreo) dotyczy wzroku i ma często znaczenie symboliczne, natomiast drugi (geuomai) dotyczy smaku, uważanego za zmysł niższy.

51 i 52 „Wiek” (aion, skąd polskie słowo „eon”) to bardzo długi czas albo nawet, być może wieczność, ale także, pierwotnie (tak u Homera), jakiś bardzo długi okres, na przykład długość ludzkiego życia albo pokolenia, również sto lat (łac. saeculum). Wydaje się, że łączy się tutaj pojęcie bardzo długiego czasu linearnego z wieczną bezczasowością, ale szerokie i pełne objaśnienie tego słowa wymagałoby dłuższych rozważań.

54 „Wsławię” i „wsławiającym” – czasownik doksadzo ma ten sam rdzeń, co obok występujące słowo „chwała” (doksa). Chodzi o objawienie Boskiego majestatu. Dla oddania ich podobieństwa należałoby przełożyć „wchwalę” i „wchwalającym”...

56 „Ucieszył” (egalliasato) i „uradował” (echare) – dwa różne czasowniki oznaczające radość. Drugi związany jest z rzeczownikiem chara i łączy się również etymologicznie z charis (łaska).

„Aby” (hina) – słowo bywa tutaj interpretowane jako spójnik „że”. Jednak pierwotne znaczenie, zaproponowane w przekładzie, występuje znacznie częściej. Co więcej, być może tutaj występuje jeszcze dodatkowo, oprócz celowego, odcień skutkowy. Zróżnicowanie „czasowników radości” zdaje się też wskazywać właśnie na takie znaczenie: „ucieszył się, aby się [łaską] uradować”. W ten sposób radość jest świadomie osiągniętą, a zarazem daną z łaski, konsekwencją „ucieszenia się” przez Abrahama Bożą obietnicą, która mu została udzielona.