Wtorek VI tygodnia Okresu Wielkanocnego – trzy pryncypialne pouczenia

J 16,5-11
Przekład: 

5 Teraz zaś wyruszam ku Temu, który mnie posłał, i nikt z was nie wypytuje mnie: „Dokąd wyruszasz?”

6 Lecz że to przemówiłem jestem wam, smutek wypełnił jest wasze serce.

7 Lecz ja prawdę mówię wam. Składa się wam [dobrze], abym ja odszedł, jeżeli bowiem nie odejdę, Paraklet nie przyjdzie ku wam, jeżeli zaś przejdę, poślę Go ku wam.

8 I przyszedłszy, Ów pouczy świat o o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie:

9 O grzechu więc, że nie wierzą we mnie.

10 O sprawiedliwości zaś, że ku Ojcu wyruszam i już mnie nie oglądacie.

11 O sądzie zaś, że pryncypał świata tego został jest osądzony.

Uwagi: 

5 „Wyruszam” oraz „wyruszasz” (hypago) – również „odchodzę”, a dosłownie „pod-ciągam”, co ma oczywiście inny sens po polsku, chociaż niekiedy używa się polskiego wyrazu „ciągnąć” w znaczeniu „zmierzać”.

„Dokąd” (pou) – w przedchrześcijańskiej grece klasycznej wyraz ten znaczy pierwotnie „gdzie”, a nie „dokąd”. W języku polskim, podobnie jak w grece NT, te dwa słowa bywają też zresztą stosowane zamiennie, co znawcy polszczyzny przeważnie uznają za błąd (por. np. w zwrocie: „Gdzie idziesz?” zamiast „Dokąd idziesz?”) Podmiana ta jest jednak być może tutaj teologicznie znacząca, skoro takie sformułowanie podkreśla, że cel wędrówki jest jednocześnie jej pierwszą przyczyną, bo przecież idzie się dokądś właśnie w jakimś celu.

8 „Pouczy” (elenksei) – upomni i przekona zarazem. Wyraz ten ma ten sam rdzeń, co przymiotnik „elenktyczny”, opisujący sokratejską metodę filozoficznego dialogu.

9, 10, 11 „Że” (hoti) – zazwyczaj ten wieloznaczny spójnik, interpretowany jako przyczynowy, tłumaczony jest wyrazem „ponieważ”, wydaje się jednak, że dopuszczalne jest też tutaj jego rozumienie dopełnieniowe, zaproponowane w przekładzie.

11 „Pryncypał” (archon) – ten, który kieruje anarchicznymi zasadami (pryncypiami) tego świata – w przeciwieństwie do Tego, który jest zasadą i początkiem (arche, łac. principium) Nowego Stworzenia.