piątek IV tygodnia w ciągu roku – tyrańskie zapusty

Mk 6,14-29
Przekład: 

14 I usłyszał król Herod, jawne bowiem stało się Imię Jego, i mówili, że Jan, ten który chrzcił, zbudził się jest z martwych, i przez to działają w Nim moce.

15 Inni zaś mówili, że Eliaszem jest; inni zaś, że prorokiem, jak jeden z proroków.

16 Usłyszawszy zaś, Herod mówił:

„Ten, którego ściąłem, Jan, został obudzony!”

17 Tenże bowiem Herod, posławszy, zatrzymał Jana i związał go w więzieniu przez Herodiadę, żonę Filipa, ponieważ ją poślubił.

18 Mówił bowiem Jan Herodowi, że:

„Nie wolno ci mieć żony brata twego!”

19 Herodiada zaś zżymała się na niego i chciała go zabić, i nie mogła.

20 Herod bowiem bał się Jana, widząc go będąc mężem prawym i świętym, i chronił go, i posłyszawszy go wielce się gubił, i z przyjemnością go słuchał.

21 I gdy stał się dzień odpowiedni, kiedy Herod na urodziny swoje ucztę uczynił dostojnikom swoim i tysiącznikom, i pierwszym [ludziom] Galilei, 22 i gdy weszła córka tejże Herodiady i zatańczyła, spodobała się Herodowi i współbiesiadnikom.

Powiedział król dziewczęciu:

„Zażądaj ode mnie, czego zechcesz, i dam tobie!”

23 i przysiągł jej, że:

„Czegokolwiek ode mnie zażądasz, dam tobie, aż do połowy mojego królestwa!”

24 I wyszedłszy, powiedziała matce swojej:

„Czego zażądać?”

Ta zaś powiedziała:

„Głowy Jana, co chrzci!”

25 I wszedłszy zaraz z zapałem do króla, zażądała mówiąc:

„Chcę, abyś w tej chwili dał mi na tacy głowę Jana Chrzciciela!”

26 I mimo. że stał się zasmucony, król przez przysięgi i biesiadników nie chciał jej odmówić.

27 I zaraz, posławszy król kata, rozkazał przynieść jego głowę.

I [kat], odszedłszy, ściął mu głowę w więzieniu.

28 I przyniósł głowę jego na tacy, i dał ją dziewczęciu, i dziewczę dało ją matce swojej.

29 I usłyszawszy, uczniowie jego przyszli i wzięli jego ciało, i złożyli je w grobie.

Uwagi: 

14 „Jawne” (faneron) – również „znane”; chodzi tutaj oczywiście o Imię Jezusa.

„Moce” (dynameis) – zob. komentarz do wersetu Mk 6,2.5.

14  „Zbudził się jest” (egegertai) oraz 16 „został obudzony” (egerthe) – pierwsz forma to czas gramatyczny perfectum, a druga to passivum divinum. Czasownik ten znaczy również „powstawać” i używany jest także w odniesieniu do zmartwychwstania Pana Jezusa.

21 „Odpowiedni” (eukairos) – dosłownie, chociaż wciąż niedokładnie, „dobroczesny”, czyli przypadający w odpowiednim momencie czasu (kairos).

22-25nn „Zażądać” (aiteo) – znaczy także „prosić” oraz „wymagać”. W świetle tej leksykalnej wieloznaczności zinterpretować można sens całości dzisiejszego czytania. Herod oddaje swoją wolność Herodiadzie i Salome (26), co ukazuje tyranię jako niewolę samego tyrana. Narzucając swoją wolę rządzi, aby uczynić zadość prawdziwym lub domniemanym oczekiwaniom innych ludzi, których prośby i zachcianki są dla niego rozkazami. Jest więc paradoksalnie niewolnikiem cudzych wyobrażeń i oczekiwań, pozbawiając siebie samego swoich własnych głębokich pragnień.

Również uwodzicielski taniec Salome ukazuje słabość woli Heroda, ukrywaną przez obsesyjną dyktaturę. Ukazuje ją także werset 16, gdzie Herod, idąc za posłyszaną opinią innych, nie bada dogłębnie cudów Pana Jezusa. Nie chcąc nawrócić się przez chrzest Janowy ani poddać się Jezusowi, poddaje się w końcu, na swoją własną zgubę, zachciankom oraz oczekiwaniom tych, których uważa za swoich poddanych.