Boże Narodzenie – proLogos

J 1,1-18
Przekład: 

1 W początku był Logos i Logos był ku Bogu, i Bogiem był Logos, 2 tenże był w początku ku Bogu.

3 Wszystko przez Niego się stało i poza Nim nie stało się ani jedno, co się jest stało.

4 W Nim życie było i życie było światłem ludzi.

5 I światło w ciemności się jawi, i ciemność go nie pojęła.

6 Stał się człowiek, posłany jest od Boga, imię jemu Jan.

7 Tenże przyszedł na świadectwo, aby zaświadczył o świetle, aby wszyscy uwierzyli przez niego.

8 Nie był ów światłem, lecz aby zaświadczył o świetle.

9 Był [Logos] światłem prawdziwym, które oświetla wszystkiego człowieka przychodzącego na świat.

10 W świecie był i świat przez Niego stał się, i świat Go nie poznał.

11 Do swoich przyszedł i swoi Go nie przyjęli.

12 Ilu zaś Go wzięli, dał im władzę stać się dziećmi Boga, wierzącym w imię Jego.

13 Którzy nie z krwi ani z woli ciała, ani z woli męża, ale z Boga zostali zrodzeni.

14 I Logos ciałem się stał, i przybytek w nas uczynił, i zobaczyliśmy chwałę Jego, chwałę jako Jednorodzonego od Ojca: Pełen [jest] łaski i prawdy.

15 Jan świadczy o Nim i zawołał jest, mówiąc: „Tenże był, o którym powiedziałem: «Ten za mną przychodzący stał się jest przede mną, bo był mi pierwszy»”.

16 Bo z pełni Jego my wszyscy wzięliśmy, i łaskę wobec łaski.

17 Bo Prawo przez Mojżesza jest dane, łaska i prawda przez Jezusa Mesjasza się stała.

18 Boga nikt nie widział jest nigdy; Jednorodzony Bóg, Który Jest ku łonie Ojca, On wyprowadził.

Uwagi: 

Prolog Świętego Jana: najważniejszy, najsłynniejszy, najtrudniejszy i najciekawszy tekst Nowego Testamentu. Co roku jest naszym bożonarodzeniowym prezentem. Dzisiaj poprzestanę na jego przekładzie, zachęcając do samodzielnych o nim rozważań.

Tekst ten pojawia się także jako Ewangelia mszalna 31 grudnia oraz 3 stycznia i tam znajduje się mój do niego komentarz (w dwóch częściach). Tutaj podaję tylko klika wstępnych uwag:

  1. Najsłynniejszy Prolog świata, rozpoczynający Janową Ewangelię, jest w niej na miejscu Ewangelii Dzieciństwa i opowiada o Wcieleniu Jezusa Chrystusa.

  2. Komentarzem do Prologu jest cała Biblia.

  3. Wyrazu logos przeważnie nie tłumaczę na język polski. Jest on tak ważny i wieloznaczny zarazem, że postanowiłem pozostawić go w brzmieniu oryginalnym, tak jak w liturgii pozostało hebrajskie alleluja i greckie kyrie eleison. Oto kilka podstawowych znaczeń logosu: „słowo” (w sensie „rozumna wypowiedź”), „rozum”, „przemówienie”, „mowa” (np. sądowa), „nauka”, „nauczanie”, „pogłoska”, „zdanie”, „twierdzenie”, „uzasadnienie”. Logos jest po grecku rodzaju męskiego. Nigdy nie oznacza też słowa oderwanego od rozumu oraz myślenia.

  4. Niektórzy dzielą tekst Prologu na części, uznając go za kompilację kilku osobnych wątków – zwłaszcza tam, gdzie wątek Jana Chrzciciela wpleciony jest w opowiadanie o Jezusie (6-8; 15-?). W takim ujęciu pozbawia się go jednak ważnych treści, zapominając, że analogiczna „przeplatanka” wątków dotyczących Jana i Jezusa ma ogromne znaczenie chociażby dla wymowy Ewangelii Dzieciństwa Łukasza, a zwłaszcza dla pierwszego jej rozdziału, omawianego niedawno w adwentowych wpisach.

Zapraszam do świątecznego zastanowienia nad filozoficznym tekstem Prologu.