3 lutego – patriotyzm i niemoc

Mk 6,1-6
Przekład: 

1 I wyszedł stamtąd, i idzie do ojczyzny swojej, i idą Jego drogą uczniowie Jego.

2 I gdy stał się szabat, zaczął nauczać w synagodze, i wielu słuchających uderzonych było nauką Jego, [i] mówili: „Skąd Jemu te [rzeczy] i jakaż mądrość dana jest Jemu, i moce takie, które stają się przez Jego ręce?

3 Czyż nie jest On cieślą, synem Maryi i bratem Jakuba, i Józefa, i Judy, i Szymona? Czyż nie są siostry Jego tutaj u nas?” I gorszyli się Nim.

4 I mówił im Jezus, że nie jest prorok [nigdzie] bez czci, tylko w swojej ojczyźnie, wśród krewnych swoich i w domu swoim.

5 I nie mógł uczynić tam żadnej mocy, tylko kilku chorych, nałożywszy ręce, uzdrowił.

6 I zadziwiał się przez ich niewiarę, i obchodził wsie okoliczne, nauczając.

Uwagi: 

Nauczanie Jezusa w synagodze w rodzinnym mieście w redakcji Łukaszowej odczytywane było w ostatnią niedzielę.

1, 4 „Ojczyzna” (patrida) – tak jak po polsku, wyraz ten pochodzi od słowa „ojciec” (pater).

1 „Idą Jego drogą” (akolouthesin) – czasownik pochodzi od słowa droga (keleuthos) i znaczy dosłownie „iść tą samą drogą”, „współpodróżować”. Pojawia się w scenach powołania uczniów, gdzie tłumaczyłem go jako „dołączać do Jego [tj. Jezusa] drogi”.

2 „Uderzonych było” (ekseplessonto) – „wytrąconych”: zadziwionych i jednocześnie wstrząśniętych. Ten sam czasownik pojawia się (np. Mk 1,22) jako określenie wrażenia, jakie wywołuje nauczanie Jezusa z mocą, a także w wersecie Łk 2,48, gdzie określa on stan Maryi i Józefa, którzy odnaleźli właśnie młodego Jezusa w świątyni.

2, 5 „Moce” (dynameis) – przekład dosłowny, przeważnie gr. dynamis tłumaczy się w tym miejscu słowem „cuda”. Wyraz ten oznacza jednak w klasycznej grece (np. u Arystotelesa) wewnętrzną możność, moc w sensie możliwości (łac. potentia), i wydaje się, że ten sens został tu zachowany, mimo że to moc wyrażająca się w cudach. W wersecie 5 jest figura etymologiczna, wiążąca ten rzeczownik z czasownikiem „móc”: „nie mógł (edynato) uczynić żadnej mocy (dynamin)”, co potwierdza, że chodzi tutaj o moc wewnętrzną, a raczej o jej brak, o brak możliwości. Pytanie więc, w jaki sposób mogłaby być ograniczona moc Jezusa?

3 „Gorszyli się Nim” (eskandalidzonto) – jest tu ten sam czasownik, którego używa Jezus mówiąc, że biada temu, przez kogo przychodzą zgorszenia. Słowo skandalon oznacza przeszkodę, a skandalidzo to „kłaść przeszkodę przed kimś”, przyczyniając się do jego potknięcia. Krewni i sąsiedzi Jezusa czynili więc sobie z Niego przeszkodę.

4 „Bez czci” (atimos) – pozbawiony szacunku i wartości. Słowo time znaczy również „cena” (por. J 4,44).

6 „Zadziwiał się” (ethaumadzon) – bardzo często ma znaczenie pozytywne i oznacza zdziwienie połączone z – pozytywnym – zadziwieniem.

„Okoliczne” (kyklo) – dosłownie „wokół”. Mimo niewiary bliskich Mu osób, Jezus nie pozostawia ich samym sobie.