7 czerwca – mądra sól

Mt 5,13-16
Przekład: 

13 Wy jesteście sól ziemi. Jeżeli zaś sól zgłupieje, w czym zasolona będzie? Na nic nie ma siły, jeżeli nie [na to], aby rzucona na zewnątrz podeptana była przez ludzi.

14 Wy jesteście światło świata. Nie może miasto zostać ukryte, na górze [będąc] położone.

15 Ani nie zapalają świeczki i nie stawiają jej pod korcem, ale na świeczniku, i świeci wszystkim w domostwie.

16 Tak niech świeci światło wasze przed ludźmi, aby zobaczyli wasze piękne dzieła i wysławili Ojca waszego w niebiosach.

Uwagi: 

13 Sól można tutaj rozumieć jako przyprawę, jako substancję konserwującą, a także jako lekarstwo (środek bakteriobójczy), a nawet wyjaławiający ziemię i ją niszczący (Sdz 9,45). W Starym Testameńcie solono także zwierzęta ofiarne (Kpł 2,13). Sól była też starożytnym i średniowiecznym środkiem płatniczym, a w szczególności „żołdem solnym”, czyli zapłatą za żołnierską służbę, czego pamiątką są współczesne wyrazy oznaczające „pensję” (ang. salary, fr. salaire), pochodzące od łacińskiego „żołdu” (salarium). Innym odczytaniem tej metafory byłoby częściowe utożsamienie soli z morską wodą. Tym samym wyrazem hals w grece Homerowej nazywa się bowiem słoną wodę, otaczającą ziemię i pomagającą jej utrzymać umiarkowaną temperaturę – w zimie niezbyt chłodną, a w lecie niezbyt gorącą.

„Zgłupieje” (moranthe) – przekład dosłowny. Wyraz ten czasami oddaje się polskim czasownikiem „zwietrzeje”. Sól jednak, w przeciwieństwie do przypraw korzennych, nie wietrzeje, ale wilgotnieje, rozpuszczając się w wodzie. Sól „rozpuszcza się” też, w pewnym sensie tego słowa, właśnie w ziemi. Być może więc „głupienie soli” wiązałoby się z jej dekrystalizacją – utratą zwartej i logicznej struktury, z rozpadem solnych brył oraz z ich rozpuszczaniem i rozpraszaniem.

Współczesna chemia definiuje sól kuchenną jako chlorek sodu (NaCl), jednakże sól krystaliczna, występująca w ziemi w różnych odmianach, zawiera w sobie mnóstwo mikroelementów oraz pierwiastków.

Inspiracją do dalszych żywiołowych rozważań może być także werset Mk 9,49: „Wszystek bowiem ogniem posolony będzie”...

Symbolika soli została też obszernie wyłożona m.in. w Nowym Komentarzu Biblijnym, przytoczonym na portalu Orygenes+. Warto zapoznać się także z filmem, ukazującym proces wydobywania soli z pustynnej ziemi.